บุญชม ศรีสะอาด
(2554:199) ได้รวบรวมไว้ว่า ในงานวิจัยบางเรื่องจะมีภาคผนวก
ซึ่งเป็นเนื้อหาใจความที่เกี่ยวข้องกับเนื้อเรื่องทางใดทางหนึ่งที่เป็นส่วนเสริมให้เนื้อเรื่องมีรายละเอียดกว้างขวางยิ่งขึ้น
หรือเป็นส่วนที่แสดงหลักฐานต่างๆ ในการวิจัย ส่วนที่เป็นภาคผนวกอาจได้แก่แบบทดสอบ
แบบสอบถาม แบบวัดต่างๆ จดหมาย ผลการวิเคราะห์ด้วยสถิติ เครื่องมือในการวิจัย
เป็นต้น แต่ไม่ใช่เนื้อหาของรายงานการวิจัย เอกสารใดๆ
ก็ดีที่จะบรรจุลงในภาคผนวกนี้ ควรจะทำให้มีขนาดเดียวกับขนาดของกระดาษที่ใช้
ซึ่งอาจใช้วิธีถ่ายเอกสาร หรือพับเอกสารนั้นๆ
และควรเว้นเนื้อที่กระดาษเผื่อไว้สำหรับการเย็บเข้าเล่มด้วย
กรณีที่มีหลายประเภทควรแยกเป็นภาคผนวก ก. ภาคผนวก ข. ไปตามลำดับ
ภาคผนวกจะมีหรือไม่ แล้วแต่ความจำเป็น
ถ้าไม่ต้องจัดไว้ในหน้าต่อไปจากบรรณานุกรม
การที่ต้องจัดข้อความบางอย่างไว้ในภาคผนวกนั้นก็เพื่อป้องกันมิให้เนื้อเรื่องของบทนิพนธ์สับสนเกินไป
อรุณรุ่ง ปภาพสิษฐ (2555:100) ได้กล่าวไว้ว่า
ภาคผนวก ส่วนนี้เป็นส่วนที่ให้รายละเอียดของการวิเคราะห์ข้อมูล สูตรต่าง ๆ
ที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล รายละเอียดของการวิเคราะห์ข้อมูล
ส่วนภาคผนวกนี้อาจจะไม่มีก็ได้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของงานวิจัยแต่ละเรื่อง
ซึ่งในส่วนของภาคผนวกนี้อาจจะประกอบด้วยภาคผนวกย่อย ๆ หลายส่วนได้
การเริ่มภาคผนวกย่อยทุกครั้งให้ขึ้นหน้าใหม่
พิสณุ ฟองศรี (2549:63) กล่าวว่า ส่วนใหญ่ภาคผนวกจะเขียนในรายงานการวิจัย
โดยทั่วไปจะมีการเพิ่มจากเค้าโครงการวิจัย เช่น เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล
ผลการทดลองใช้เครื่องมือ รายชื่อผู้เชี่ยวชาญ กลุ่มผู้ให้ข้อมูล
รายชื่อผู้เก็บข้อมูล รายละเอียดผลการวิเคราะห์ข้อมูล คำสั่งโปรแกรมวิเคราะห์
ระเบียบ กฎหมาย และภาพถ่าย เป็นต้น ถ้ามีสาระในส่วนนี้มากควรแบ่งเป็นผนวก ก ข ...
ตามลำดับ
สรุป ภาคผนวก คือ เนื้อหาส่วนที่เป็นส่วนประกอบของงานวิจัย
ที่ผู้วิจัยต้องการแสดงรายละเอียด แต่ไม่ต้องการเขียนลงไปในส่วนเนื้อหาสาระ
เพราะมีรายละเอียดมากเกินไป เช่น เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล
ผลการทดลองใช้เครื่องมือ รายละเอียดผลการวิเคราะห์ข้อมูลและภาพถ่าย เป็นต้น
ที่มา : บุญชม ศรีสะอาด.
(2554). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ :
สุวีริยาสาส์น.
อรุณรุ่ง ปภาพสิษฐ.
(2555).
เอกสารประกอบการสอนวิชาการวิจัยการศึกษา.
พิสณุ
ฟองศรี. (2549). วิจัยชั้นเรียน
หลักการและเทคนิคปฏิบัติ. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัด.